Tot op een bepaald moment dacht ik, dat de ‘Menselijke Zoo’ een uitdrukking was, bij wijze van spreken – mensen aangapen als waren het aapjes. Welnee. Het heeft ècht bestaan. De Ander – de koloniale ander – werd aangegaapt in de setting van een echte zoo.

De Duitser Carl Hagenbeck is ermee begonnen. Hij was een internationaal succesvol leverancier van exotische dieren. Toen de zaken wat minder goed liepen, bracht hij in 1875 een kudde rendieren uit Lapland naar Hamburg met authentieke Sami als begeleiders. Ze hadden ook sleeën, tenten, huisraad en honden mee. Er kwamen zoveel mensen kijken, dat Hagenbeck een tournee organiseerde. De Sami werden onderzocht door het Berliner Gesellschaft für Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte. Later had hij Nubians en Inouit. Het werd zijn nieuwe carrière, en van zijn zoons. Tussen 1875 en 1940 werden in Duitsland alleen 400 van deze groepen tentoongesteld. Vanaf 1907 had hij een eigen zoo in Hamburg. read more…