Een avontuurlijke zoektocht naar de blik op de ‘ander’.
We zijn opgegroeid met clichés over ‘andere’ culturen. We komen ze vandaag nog tegen. Gevaarlijke wilde Indianen met pluimentooien, Aboriginals als kannibalen, Pygmeeën die rondedansjes uitvoeren, luie, vrije, sexy Afrikanen, mysterieuze Arabieren en Oosterlingen etc etc.
Al die beelden zijn gecreëerd door de westerse cultuur. De nadruk ligt op de verschillen. De betrokken ‘Anderen’ moesten het vooropgestelde beeld invullen.
In deze blog neem ik een duik in hoe de cliché-beelden geconstrueerd werden, te beginnen bij de mensen die tentoongesteld werden in de eerste succesformules van massacultuur: freak shows, wereldtentoonstellingen, zooën. Ik probeer voorbij mijn gêne te geraken en naar analyses te kijken; de gebeurtenissen aan de grondslag van de clichés vonden plaats tijdens het kolonialisme, met de bedoeling het hebzuchtige gedrag van de kolonialisten aan de publieke opinie te verkopen. Ik geloof dat het kleineren van volkeren vaak op hebzucht gestoeld is, als een rechtvaardiging voor een graaicultuur tegenover land, rijkdommen of werkkrachten.
De blanke man kwam uit de beeldvorming naar voor als de slimste, de moedigste, de dominante.
Ik kijk naar hoe de beeldvorming vandaag verloopt en hoe mensen reageren: in de ‘Andere’ culturen maar ook in het Westen waar vaak veel protest gerezen is.
Ik kijk hoe kunstenaars het onderwerp bespreken.
Wat komen we te weten over ‘andere’ culturen? Wat kunnen we leren en hoe? Hoe nieuwe omgangsvormen te vinden? Kunnen we ons de geschiedenis omgedraaid voorstellen?
‘Primitives’ is een artistiek onderzoek. Ik probeer mijn standpunt te bepalen in de beeldvorming over ‘zelf’ en ‘ander’. Ik zoek een vertaling van het onderzoek in mijn werk.
Antje Van Wichelen
financiering: Trajectsubsidie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie voor Brussel
hosting: Constant vzw
programmeren: John Haltiwanger /OSPublishing
design: Dear Reader